Ξεκλειδώνοντας την ευτυχία - Συνέντευξη της Χριστίνας Χατζηβασιλείου στη Γιώτα Σωτηροπούλου

Μια παραμυθένια ιστορία με ηρωίδα μια... ιδιωτική υπάλληλο και ένα σύγχρονο, ευγενικό, αλλά κάπως σκοτεινό... βασιλόπουλο. Είκοσι οκτώ δωμάτια για να χωρέσουν την ευτυχία τους. Και το άβατο μιας μικρής, ασήμαντης σοφίτας που γίνεται όρος συμβίωσης. Υπάρχει όμως ευτυχία υπό όρους ή πίσω από κλειστές πόρτες; Οταν επιθυμίες, μυστικά και φόβοι που κινούν ή παγώνουν τα βήματα. Η αλλιώς το έργο της Κάρολ Φρεσέτ «Το κρυφό δωμάτιο» που η Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» ανεβάζει σε πανελλήνια πρώτη από τις 4 Φεβρουαρίου, στο θέατρο «Αμαλία».

Η Χριστίνα Χατζηβασιλείου, που υπογράφει την σκηνοθεσία μιλάει στον «ΑτΚ» για το έργο -γραμμένο το 2008 παίχτηκε ήδη στον Καναδά και τη Γαλλία- και για τα κλειδιά που χρησιμοποίησε για να «ανοίξει» μαζί με τους συνεργάτες της, τις φανερές και κλειστές του πόρτες.

Ποια είναι τα γοητευτικά στοιχεία του κειμένου;

«Το έργο αποτελεί μια από τις πιο φρέσκιες ματιές στην ευρωπαϊκή δραματουργία. Η υπόθεση του φαίνεται αρκετά απλή, καθώς αντλεί από το παραμύθι του Περό, την ιστορία του Κυανοπώγωνα σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή. Η Γκρέις είναι υπάλληλος σε γραφείο και την ερωτεύεται ο Ερρίκος, που είναι γοητευτικός, ευγενικός και πάμπλουτος. Την παντρεύεται και εγκαθίσταται μαζί της σε μια πολυτελέστατη βίλα με 28 δωμάτια. Μόνο που η Γκρέις δεν μπορεί να μπει ποτέ σ' ένα ασήμαντο, μικρό δωμάτιο, μια σοφίτα, στο τέλος μιας απόμερης σκάλας. Η γοητευτική διαφορά του κειμένου είναι στον αφηγηματικό τρόπο. Η πρωταγωνίστρια μπαίνει και βγαίνει από τη δράση, μεταφηγείται τα του εαυτού της, όπως γίνεται και με τα υπόλοιπα πρόσωπα του έργου. Δεν είναι όλη η δράση σε πραγματικό χρόνο, είναι σαν να ζωντανεύουν ταυτόχρονα οι μυθιποοημένες και αντικειμενικές μνήμες, αλλά και το τρέχον παρών. Διαβάζοντας το έργο είνα σαν να βλέπεις μαι ταινία να σχηματίζεται μπροστά σου καρέ καρέ και πολύ γρήγορα».

Είναι τελικά ένα έργο για τον ορισμό, τα όρια και τις προϋποθέσεις της ευτυχίας;

«Είναι έτσι ακριβώς, αλλά και όχι μόνο. Εχει να κάνει και με τις μύχιες σκέψεις και επιθυμίες μας. Για τις διαφορετικές εκδοχές του εαυτού μας που κρύβεται πίσω από ένα απαγορευμένο δωμάτιο. Το alter ego μας που καλούμαστε να το φανερώσουμε, να το μοιραστούμε με τους άλλους».

Αρα και με το φόβο ως κινητήρια ή ανασταλτική δύναμη στην εξέλιξη της ζωής; Αλλά και με το ανικανοποίητο;

«Οπως συμβαίνει μ' όλα τα παραμύθια όσο απλά και αν φαίνονται συνήθως κρύβουν τις πιο περίεργες τελετές ενηλικίωσης. Η τουλάχιστον αυτό ισχύει με το δικό μας. Και στην περίπτωση αυτή ο φόβος έχει ρόλο πρωταγωνιστικό. Και έχει κυρίως να κάνει με τις εκδοχές, τα πρόσωπα του εαυτού μας ή καλύτερα το πόσο προσπαθούμε να αποφύγουμε την ουσιαστική, πραγματική γνωριμία με τον εαυτό μας. Το ανικανοποίητο χαρακτηρίζει πάντα τον άνθρωπο που μπορεί να πορεύεται παράλληλα με την περιέργεια και να οδηγήσει στη γνώση.Αν πάλι ανοίξουμε λίγο το πλάνο στην κάμερά μας, μπορούμε να πούμε ότι το έργο έχει να κάνει με την κρίση, το διαρκή υπερπλουτισμό που χαρακτηριζεί την κατάσταση που επικρατεί παγκόσμια αυτή τη μανία απόκτησης των πολλών που οδηγεί μοιραία κάποιους άλλους στην εξαθλίωση ».

Και πώς προσεγγίζει κανείς σκηνοθετικά την ευτυχία;

Προτίμησα την έρευνα και τις λιτές γραμμές και προσπαθήσαμε με τους ηθοποιούς να ενδυναμώσουμε αυτό που ονομάζουμε εσωτερική δράση. Εξάλλου, είπαμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου είναι φλας μπακ και μνήμες και βασίζεται στην ανάκληση της συναισθηματικής τράπεζας που κουβουλά ο κάθε ήρωας. Δεν υπάρχουν στοιχεία παραμυθιού, αντίθετα υπάρχει έντονος ρυθμός. Και είναι σαν ο καθένας από τους ήρωες να είναι μια ζωντανή παρτιτούρα με διαφορετική ροή και ρυθμό λόγου.

Η Καρόλ Φρεσέτ γεννήθηκε στο Μόντρεαλ το 1949 και είναι μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του σύγχρονου γαλλικού θεάτρου. Σπούδασε υποκριτική, αλλά τελικά αφιερώθηκε στη συγγραφή. Η ίδια, πάντως, έχει δηλώσει ότι «ούτε εγώ η ίδια ήξερα τι κρυβόταν πίσω από την κλειστή πόρτα όταν άρχισα να γράφω το έργο».