Δημοσιεύματα
Γλυκερία Καλαϊτζή: «Ο χωρίς νόημα, αλλά αενάως νοηματοδοτούμενος κόσμος του Μπέκετ, είναι ο δικός σου κόσμος»
Μετά τον «Βυσιννόκηπο» και τη «Βασίλισσα της Ομορφιάς», η Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης», συνεχίζοντας τον νομαδικό της βίο, επανέρχεται με ένα ακόμα σπουδαίο έργο. Πρόκειται για το «Τέλος του Παιχνιδιού» του Σάμουελ Μπέκετ, που ανεβαίνει σε συνεργασία με το Θέατρο Τ σε σκηνοθεσία Γλυκερίας Καλαϊτζή, που σημειώνει μεταξύ άλλων στο artplay.gr: «Παραδέχομαι πως τίποτα δεν είναι πιο αστείο από τη δυστυχία», θα σχολιάσει η Νελ από τον σπουπιδοτενεκέ της. Και Το τέλος του παιχνιδιού είναι ένα έργο για την ανθρώπινη δυστυχία. Με πολύ, συχνά μαύρο, χιούμορ και γενναίες δόσεις ειρωνείας. Έτσι, αν περιμένετε να δείτε στην παράστασή μας έναν μαύρο και σκοτεινό Μπέκετ, μάλλον θα απογοητευτείτε». Τους κεντρικούς ρόλους στην παράσταση ερμηνεύουν ο Δημήτρης Ναζίρης και η Έφη Σταμούλη.
Ολόκληρο το σημείωμα που η σκηνοθέτις Γλυκερία Καλαϊτζή έγραψε για το artplay.gr:
«Απότομες εναλλαγές ζεστού κρύου. Κάπως έτσι μπορώ να περιγράψω την εμπειρία μου από την συνάντηση με τον Μπέκετ και τη δουλειά πάνω στο Τέλος του Παιχνιδιού. Καταρχήν ήταν η χαρά της πρόκλησης. Ένας αγαπημένος συγγραφέας, που χαίρεσαι να τον μελετάς, καθώς κάθε του ανάγνωση σου ανοίγει και άλλα πεδία, ενώ δεν σταματά ποτέ να σου θέτει νέα ερωτήματα. Άλλο η μελέτη όμως άλλο η σκηνική πράξη. Αν και στον Μπέκετ φαίνονται όλα εύκολα με την πρώτη ματιά, αφού ο ίδιος δίνει λεπτομερέστατες οδηγίες για το σκηνικό, την κίνηση, ακόμα και τη διάθεση των ηθοποιών, μ’ άλλα λόγια για το πώς της σκηνικής πράξης, σε ό, τι αφορά το τι συμβαίνει στους ήρωές του, πάνω στη σκηνή, αυτό το κρατάει καλά κλεισμένο μέσα σε έναν τόσο αποσταγμένο λόγο, που μοιάζει η διαδοχή των φράσεων να μην υπόκειται σε καμιά σύνδεση. Το Παράλογο ωστόσο δεν έχει καμιά σχέση με τον παραλογισμό, ούτε οι ήρωες του Μπέκετ επιδίδονται απλώς σε έναν ακατάπαυστο αλλά χωρίς νόημα διάλογο. Μπορεί στα έργα του η υπόθεση να υποβαθμίζεται και η ψυχολογία των χαρακτήρων να μην έχει καμιά σημασία, αλλά κάτι συμβαίνει και σ’ αυτά τα έργα. «Κάτι τραβάει το δρόμο του», όπως απαντάει ο Κλοβ στο επίμονο ερώτημα του Χαμ: «Τι συμβαίνει; Τι συμβαίνει;».
Η πραγματική περιπέτεια με τα κείμενα του Μπέκετ είναι ακριβώς αυτή. Να βρεις το τι συμβαίνει, όχι όμως με όρους θεατρινίστικης ή προσχηματικής δράσης ούτε κρύβοντας την αμηχανία σου κάτω από ένα οποιοδήποτε στιλ. Είναι ένα κολύμπι σε βαθιά νερά, χωρίς σωσίβιο πολλές φορές. Γιατί εκεί που νιώθεις ότι κάτι έγινε, την επόμενη στιγμή ξαναβρίσκεσαι στο κενό. Και νομίζω πως αυτή ακριβώς η απόγνωση της άκαρπης αναζήτησης, στο πλαίσιο της πρόβας, είναι που σε βάζει στην καρδιά του έργου. Γιατί κάπου εκεί αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι τη ματαιότητα της αναζήτησης του ενός και μόνου νοήματος. Και κάπου εκεί προκειμένου να εκτονώσεις τον κόπο που καταβάλλεται και την αγωνία με την οποία επενδύεται η κάθε πρόβα, αρχίζεις να διασκεδάζεις. Μια διασκεδαστική απόγνωση, που σε ελευθερώνει και σε κάνει να αντιληφθείς ότι ο χωρίς νόημα, αλλά αενάως νοηματοδοτούμενος κόσμος του Μπέκετ, είναι ο δικός σου κόσμος.
Ο Κλοβ, στο Τέλος του παιχνιδιού, απειλεί διαρκώς ότι θα φύγει, αλλά δεν το κάνει ποτέ. Ο Χαμ γνωρίζει καλά ότι ο Κλοβ του είναι απαραίτητος για την επιβίωσή του, αλλά δεν θα το παραδεχτεί ποτέ. Το σίγουρο και για τους δυο είναι ότι ο θάνατος θα δώσει λύση και τέλος στα βάσανά τους. Δυστυχώς όμως γι’ αυτούς η ζωή συνεχίζεται. Από το πώς όμως διαχειρίζονται αυτή την αντινομία προκύπτει και το γκροτέσκο και η ειρωνεία του Μπέκετ. «Παραδέχομαι πως τίποτα δεν είναι πιο αστείο από τη δυστυχία», θα σχολιάσει η Νελ από τον σπουπιδοτενεκέ της. Και Το τέλος του παιχνιδιού είναι ένα έργο για την ανθρώπινη δυστυχία. Με πολύ, συχνά μαύρο, χιούμορ και γενναίες δόσεις ειρωνείας. Έτσι, αν περιμένετε να δείτε στην παράστασή μας έναν μαύρο και σκοτεινό Μπέκετ, μάλλον θα απογοητευτείτε».
Γλυκερία Καλαϊτζή
Στοιχεία δημοσιεύματος
Έντυπο: artplay.gr
Συντάκτης: Γλυκερία Καλαϊτζή
Ημερομηνία δημοσίευσης: 23.05.2017
Παράσταση: Το τέλος του παιχνιδιού