Από το πρόγραμμα της παράστασης

Το υλικό αντλήθηκε από έξι τραγωδίες αλλά στη σειρά που απαιτούσε η πορεία του μύθου, δηλαδή: Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Εκάβη και Τρωάδες, Ηλέκτρα, Ορέστης, Ιφιγένεια εν Ταύροις. Το κείμενο, σε δική μου μετάφραση, αποτελεί αυτούσια, συντμημένη ή ριζικά διασκευασμένη μεταφορά του πρωτοτύπου, με κάποιες, απαραίτητες για την εξασφάλιση στοιχειώδους συνοχής, λαθροχειρίες, που αφορούν αντιμεταθέσεις μερών ή απόδοση στίχων και, σπανιότερα, ρόλων σε πρόσωπα διαφορετικά από το πρωτότυπο (λ.χ. τον Οδυσσέα της Εκάβης έχει αντικαταστήσει ο Αγαμέμνων). Όπως είναι ευνόητο, η μεγαλύτερη ελευθερία εντοπίζεται στην αντιμετώπιση των «χορικών», όπου έχουν διατηρηθεί οι βασικές ιδέες μάλλον παρά οι επιμέρους διατυπώσεις, και μάλιστα με διαφορετική λειτουργία και σε διαφορετικά από τις αντίστοιχες τραγωδίες μέρη.

Γενικά, πάντως, προσπάθησα να διατηρήσω, σε όλα τα επίπεδα της διασκευής μου, αμείωτο το σεβασμό απέναντι σε έναν ποιητή που του έχω αφιερώσει, σε άλλες περιοχές, το μεγαλύτερο μέρος της πνευματικής μου δραστηριότητας. Αυτό διαφαίνεται, ελπίζω, όχι μόνο στη συνέπεια με την οποία παρακολουθώ την ανέλιξη του μύθου, όπως εκείνος τον διαμόρφωσε, αλλά και στην απουσία κάθε απόπειρας νέας ερμηνείας ή και εισαγωγής νέων θεμάτων στον κατατεθειμένο προβληματισμό. Δοκίμασα να αναπαραγάγω ακόμα και την ειρωνική διάθεσή του, όταν επιχειρεί το κλείσιμο του αδιεξόδου που δημιουργείται στο τέλος πολλών έργων του: ενσωματώνοντας στο σενάριό μου και την Ιφιγένεια εν Ταύροις, προτείνω ένα υποκατάστατο των «από μηχανής» θεών του, οι οποίοι σχεδόν ποτέ δεν λύνουν τα ουσιαστικά προβλήματα που επεξεργάζεται ο ποιητής στη διάρκεια του δράματος παρά τα μεταθέτουν στον χώρο του παραδοσιακού μύθου· ή, αν θέλετε, αντιμετωπίζω το έργο σαν υποκατάστατο σατυρικού δράματος, κατά τη συνήθεια του ίδιου του ποιητή, ο οποίος δεν φαίνεται να πολυσυμπαθούσε το δραματικό αυτό είδος και, όποτε του δινόταν ευκαιρία, το υποκαθιστούσε με ένα είδος «ιλαροτραγωδίας».

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗΣ