Από το πρόγραμμα της παράστασης

Η κ. Άλβινγκ των Βρικολάκων είναι, κατά την κρίση μου, ένα από τα πιο σύνθετα – και γι’ αυτό δυσερμήνευτα – πρόσωπα του νεότερου δραματολογίου και, επίσης, εκείνο που με παραπέμπει αμεσότερα από οποιοδήποτε άλλο στην τραγωδία. Ο τραγικός ήρωας, παρά τα σαφώς ανθρώπινα χαρακτηριστικά του (έναν άνθρωπο «μεσότητας», με μέτρια πάθη, καλά και κακά, θεωρεί ιδανικό ο Αριστοτέλης) διαθέτει ένα εκτόπισμα δύναμης και τόλμης που τον μεγεθύνει· δεν είναι το παθητικό ον που παραδίδεται αμαχητί· ποτέ δεν είναι απλώς θύμα· παλεύει για να κερδίσει· κάποτε υπερβαίνει τα αυτονόητα όρια – γι’ αυτό ο αγώνας του περιέχει ένα μεγαλείο και η τελική ήττα του πολλήν οδύνη. Από τέτοιο υλικό είναι πλασμένη η μητέρα του καταδικασμένου νέου: δεν είναι μια τυχαία γυναίκα, παρόλο που κάποτε αναγκάσθηκε να συμβιβασθεί μέσα στον συμβατικό γάμο της και στο συντηρητικό κοινωνικό περιβάλλον, αλλά αυτό μόνο για χάρη του παιδιού της· σήκωσε με τα χέρια της, στην κυριολεξία, τον πεσμένο άντρα της· θυσίασε έναν έρωτα, για να διατηρήσει το κύρος του οικογενειακού γοήτρου· αυτοτραυματίσθηκε με την εκούσια απομάκρυνση του παιδιού της, προκειμένου να το σώσει· επινόησε και διατήρησε, με αφάνταστο μόχθο και οδύνη, επί χρόνια ένα μύθο για τον άντρα που την εξόντωσε, ώστε να τροφοδοτήσει το γιο τους με κάποια ιδανικά· κατασκεύασε ένα όραμα ερήμην της καταστροφής που καραδοκούσε· ήταν έτοιμη να υπερβεί ακόμα και τα όρια της φύσης, επιτρέποντας για το γιο της ακόμη και μια αιμομιξία, για να του προσφέρει ανακούφιση τις ώρες του επερχόμενου αργού θανάτου. Ωστόσο, υπέπεσε και η ίδια σε ένα τραγικό λάθος, στηρίζοντας μια συνέχεια ζωής πάνω σε ένα ψεύδος, που πίστευε ότι θα εξαφάνιζε το πικρό παρελθόν, το ίδιο ψεύδος που είχε η ίδια επινοήσει, έχοντας προδώσει τη φύση και την ελευθερία της. Όπως υπέπεσε και σε μία, ακόμη τραγικότερη, πλάνη, πιστεύοντας ότι ο γιος της θα γινόταν η δική της προέκταση, ενώ αποδείχθηκε μια πιστή ενσάρκωση του πατέρα του, ο βρικόλακάς του. Έτσι στο τέλος του δράματος, ολομόναχοι μέσα στη νύχτα, μένουν οι δυο τους, ο ανίατα ασθενής νέος, παντελώς ανασφάλιστος, όπως το αποτεφρωμένο ίδρυμα, ακυρωμένος μέσα στο βούρκο που του κληροδότησε ο πατέρας του, και η μητέρα του, υποχρεωτική πια σύντροφος βρικολάκων, επίσης ακυρωμένη, αφού, ακόμη και αυτή η ακατάβλητη ηρωίδα, δεν έχει πια όπλα ούτε δύναμη να πολεμήσει τον μόνο αήττητο εχθρό: τον θάνατο.

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗΣ